Η πλειονότητα των κατοίκων της Κρήτης εκτιμούν ιδιαίτερα την ύπαρξη ενός μακρόβιου δέντρου που βρίσκεται αυτοφυές στο νησί και ονομάζεται Χαρουπιά (Ceratonia Siliqua). Ήδη από τη γερμανική κατοχή, ήταν ευρέως διαδεδομένη η καλλιέργεια της χαρουπιάς, όταν χιλιάδες οικογένειες κατάφεραν να επιβιώσουν από τη συγκομιδή και την κατανάλωση του χαρουπιού.
Ωστόσο, η εκμετάλλευσή του από παραγωγούς για τη δημιουργία προϊόντων χαρουπιού, έχει αναδειχθεί μόλις τις τελευταίες δεκαετίες, κυρίως χάρη στις ευεργετικές ιδιότητες των καρπών της χαρουπιάς (υψηλής ποιότητας, χωρίς χημικά, καθώς πρόκειται για δέντρο που δεν ψεκάζεται/λιπαίνεται) που γίνεται προσπάθεια να διαδοθούν.
Στα πλαίσια της προσπάθειας για προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση της Χαρουπιάς, ιδρύθηκε πρόσφατα ένας μη κερδοσκοπικός φορέας «Κοινότητα Καλλιέργειας, Φυσικής και Πολιτιστικής Αξιοποίησης της Χαρουπιάς στην Κρήτη» με τον διακριτικό τίτλο «Το χαρούπι της Κρήτης». Απαρτίζεται από ερευνητές επιστήμονες από ανώτατα πανεπιστημιακά ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο Κρήτης, αλλά και καλλιεργητές Χαρουπιάς από όλη την Κρήτη. Η έδρα αυτού του φορέα βρίσκεται στον Χαρουπόμυλο Πανόρμου, ενός μικρού παραθαλάσσιου οικισμού, 20 χιλιόμετρα ανατολικά του Ρεθύμνου. Η “Αγροδιατροφική παράδοση του χαρουπιού στην Κρήτη” εγγράφηκε στο εθνικό ευρετήριο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO.
Το εξαιρετικό κλίμα του νησιού της Κρήτης ευνοεί ιδιαίτερα την ανθοφορία της χαρουπιάς. Στα τέλη Αυγούστου πέφτουν οι ώριμοι καρποί που θυμίζουν φασόλια και, κάποτε, αποτελούσαν κύριο βρώσιμο αγαθό σε περιόδους λοιμών και πολέμων («τρόφιμο των φτωχών»). Η γεύση τους είναι ευχάριστη και γλυκιά. Δεν είναι τυχαίο ότι το χαρούπι χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο σοκολάτας και κακάου στη ζαχαροπλαστική και την αρτοποιία, καθώς υπερέχει της σοκολάτας σε θρεπτικά στοιχεία (δεν έχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη).
Σε πολλά καταστήματα αρτοποιίας ή σούπερ μάρκετ του νομού μας, μπορεί κάποιος να βρει πολλά από τα προϊόντα χαρουπιού που παρασκευάζονται με φροντίδα, τεχνογνωσία και μεράκι από έμπειρους τεχνίτες. Είναι πλέον γεγονός, ότι οι μόνιμοι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης, αλλά και των περιχώρων του Ρεθύμνου, έχουν στη διάθεσή τους μια εκπληκτική γκάμα προϊόντων που εκτείνεται από το χαρουπέλαιο μέχρι τα άλευρα (χαρουπόσκονη). Γλυκά, ροφήματα (καφές), υποκατάστατα τσαγιού, καθώς επίσης και πετιμέζι χαρουπιού (παρασκευάζεται βράζοντας παρατεταμένα τα χαρούπια) είναι τα βασικά παράγωγα αυτού του τόσο δημοφιλούς καρπού. Από τα παραπάνω, παρασκευάζονται μπισκότα, κέικ, πουτίγκα, μιλκ σέικ, σμούθις και άλλα, ξεχωριστής γεύσης, εδέσματα και ροφήματα.
ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Εκτός από την ιδιαίτερη γευστική εμπειρία που προσφέρει στον καταναλωτή ο καρπός της χαρουπιάς και τα προϊόντα του, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε και τα οφέλη του για την υγεία μας:
- Βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και ελαττώνει τον κίνδυνο καρδιοαγγειακών παθήσεων.
- Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες (Α, Β, Β2, Β3, Δ), ενώ έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, μαγνήσιο.
- Βοηθάει στην πρόληψη του καρκίνου.
- Βοηθά στην πέψη.
- Ανακουφίζει από διάρροια σε νήπια και ενήλικες.
- Ανακουφίζει από το άσθμα.
- Απαλύνει τον βήχα και το κρυολόγημα.
Τα παραπάνω αποτελούν μερικές μόνο από τις ευεργετικές ιδιότητες του χαρουπιού.
ΙΔΕΕΣ ΓΙΑ ΠΡΩΙΝΟ
- Σμούθι μπανάνας: λιώνετε μια ώριμη μπανάνα, προσθέτετε γάλα αμυγδάλου και χαρουπόμελο ή/και χαρουπόσκονη.
- Γιαούρτι με χαρούπι και βρώμη: σε πρόβειο γιαούρτι βάζετε 2 κουταλιές της σούπας νιφάδες βρώμης, 1 κουταλιά goji berries ή μύρτιλλα, 1 ώριμη μπανάνα κομμένη σε ροδέλες και προσθέτετε λίγο χαρουπόμελο. Ανακατεύετε και έχετε ένα γρήγορο και πλήρες γεύμα.
- Pancakes χαρουπιού: χτυπάμε 1 αυγό με 50 γρ. γιαούρτι και 50 γρ. γάλα, προσθέτουμε 70 γρ. αλεύρι βρώμης, 40 γρ. χαρουπάλευρο, κανέλα, γαρύφαλλο και μοσχοκάρυδο και ανακατεύουμε με σύρμα. Μεταφέρουμε σε ζεσταμένο τηγάνι το μείγμα κουταλιά-κουταλιά. Σερβίρουμε με κομμάτια φράουλας ή μπανάνας και χαρουπόμελο.
ΚΑΛΗ ΟΡΕΞΗ!